Askja er eldstöð norðan Vatnajökuls, í Ódáðahrauni á hálendi Íslands. Umhverfis Öskju eru Dyngjufjöll, en skarð er í gegnum fjöllin til austurs, sem kallast Öskjuop.
Hnit: 65°03′ N 16°75′ V</p></div>
Víti næst á myndinni.]] Askja, Öskjuvatn og Dyngjufjöll í kring. Askja er eldstöð norðan Vatnajökuls, í Ódáðahrauni á hálendi Íslands. Umhverfis Öskju eru Dyngjufjöll, en skarð er í gegnum fjöllin til austurs, sem kallast Öskjuop.
Askja var nánast óþekkt eldstöð þangað til gífurlegt eldgos hófst þar 29. mars 1875. Gos þetta nefnist Öskjugosið 1875, eða Dyngjufjallagos. Öskufall frá gosinu hafði mikil áhrif á Austurlandi og átti sinn þátt í því að stór hópur fólks flutti þaðan til Vesturheims. Eftir að gosinu lauk varð mikið landsig í Öskju, og myndaðist þá Öskjuvatn. Á austurbakka Öskjuvatns er gígurinn Víti, og er talið að askan í gosinu 1875 hafi komið þar upp.
Í tengslum við Öskjugosið 1875 varð einnig hraungos í Sveinagjá á Mývatnsöræfum, og rann þá Nýjahraun.
Askja gaus síðast árið 1961.
|
---|
Askja í Ódáðahrauni • Árnahellir í Leitarhrauni • Bárðarlaug í Breiðuvík • Borgir í Kópavogskaupstað • Dettifoss, Selfoss og Hafragilsfoss og nágrenni í Öxafjarðarhreppi • Díma í Lóni, Austur-Skaftafellssýslu • Dverghamrar á Síðu, Vestur-Skaftafellssýslu • Dynjandi, Fossar í Dynjandisá í Arnarfirði • Eldborg í Bláfjöllum • Eldborg undir Geitahlíð, Grindavík • Eldborg í Hnappadal • Fossvogsbakkar • Gervigígar í Álftaveri • Grábrókargígar í Norðurárdal • Hamarinn í Hafnarfirði • Háalda, Austur-Skaftafellssýslu • Háubakkar við Elliðavog, Reykjavík • Helgustaðanáma, Suður-Múlasýslu • Hraunfossar og Barnafoss í Hvítá, Borgarfirði • Hverstrýtur í Eyjafirði • Hverastrýtur á botni Eyjafarðar, norður af Arnarnesnöfum • Hveravellir á Kili • Jörundshellir í Lambahrauni við Hlöðufell • Kattarauga við Kornsá í Vatnsdal, Austur-Húnavatnssýslu • Kirkjugólf á Kirkjubæjarklaustri • Lakagígar, Vestur-Skaftafellssýslu • Laugarás í Reykjavík • Skógafoss undir Eyjafjöllum • Skútustaðagígar, Suður-Þingeyjarsýslu • Steðja á Skeiðhól í Hvalfirði • Surtabrandsgil, Barðaströnd • Teigahorn við Berufjörð, Suður-Múlasýslu |
Flokkur:Fjöll á Íslandi Flokkur:Eldstöðvar á Íslandi Flokkur:Íslensk náttúruvætti
cs:Askja de:Askja (Vulkan) en:Askja es:Askja et:Askja fr:Askja he:אסקיה hu:Askja it:Askja nl:Askja nn:Askja no:Askja pl:Askja pt:Askja ru:Аскья sk:Askja sv:Askja uk:Аск'я