Alte Pinakothek er aðalmálverkasafn borgarinnar München. Þar má finna gömul verk eftir þekkta listamenn frá Þýskalandi, Ítalíu, Niðurlöndum, Frakklandi og Spáni.
Saga
safnsins
Upphaf safnsins má rekja til gamalla mynda í eigu kjörfurstans
Vilhjálms IV á 16. öld. Seinni kjörfurstar bættu við ýmsum
málverkum. Málverkin voru sett upp í hinum og þessum kastölum og
voru ekki aðgengileg fyrir almúgann. Í 30 ára stríðinu tóku Svíar
21 málverk og fluttu til Svíþjóðar.
Aðeins fimm þeirra var skilað aftur í tímans rás. Áfram héldu
kjörfurstarnir að safna og keyptu þeir einnig fjölmörg málverk af
erlendum málurum. Enn var stolið mikið af myndum þegar Napoleon var
í München, en hann var einnig mikill listaverkasafnari. Aðeins 27
málverkum var skilað þegar Napoleon féll. Þegar Lúðvik I varð
konungur Bæjaralands, ákvað hann að búa til safnaðstöðu þar sem
hægt væri að bjóða fólki upp á að skoða útvalin málverk. Safnhúsið
Alte Pinakothek var því reist 1826 að hans fyrirskipan og var það
vígt 1836. Fullgert var safnið stærsta safnhús heims. Jafnframt
hélt Lúðvík áfram að kaupa málverk, sérstaklega eftir þýska og
ítalska meistara. Eftirmenn hans söfnuðu hins vegar litlu sem engu.
Með fráfalli Lúðvíks var söfnuninni miklu lokið. Á stríðstímum 20.
aldar voru myndirnar teknar niður og geymdar á öruggari staði.
Safnið opnaði ekki fyrr en vel eftir heimstyrjöldina síðari (1957).
Þá tókst að safna fé til enn frekari málverkakaupa fyrir tilstilli
banka og stórfyrirtækja.
Málverk
Safnið á í dag fleiri þúsund málverk, en aðeins um 700 eru til
sýnis í 19 stórum sölum og 47 hliðarsölum. Að neðan eru aðeins
helstu málarar taldir upp.
Þýskir
málarar frá 14.-17. öld
- Albrecht Dürer (t.d. Sjálfsmynd í síðkjól frá 1500)
- Lucas Cranach eldri (t.d. Krossfesting Jesú frá
1503)
- Hans Holbein (t.d. Píslarvætti heilags Sebastians frá
1516)
Niðurlenskir
málarar frá 14.-16. öld)
- Rogier van der Weyden (t.d. Columba-altarið frá
1455)
- Lucas van Leyden (t.d. Madonnumynd frá 1462)
- Jan Gossaert (oft kallaður Mabuse) (t.d. Danae frá
1527)
- Hieronymus Bosch (t.d. Hinsti dómurinn frá upphafi 16.
aldar)
Hollenskir málarar
frá 17. öld
- Rembrandt van Rijn (t.d. Hin heilaga fjölskylda frá
1633, Jesús tekinn af krossinum frá 1633)
- Frans Hals (t.d. Willem van Heythuysen frá 1625)
- Ferdinand Bol (t.d. Fyrirmenn í vínfélagi Amsterdam frá
1659)
Belgískir
málarar frá 16. og 17. öld
- Pieter Brueghel eldri (t.d. Letilandið frá 1566)
- Peter Paul Rubens (t.d. Helferð hinna fordæmdu frá 1620/21,
Síðasti dómurinn frá 1617)
- Anthonis van Dyck (t.d. Sjálfsmynd frá 1621)
Ítalskir
málarar frá 13.-18. öld
- Giotto (Kvöldmáltíðin frá 1306 er elsta málverk
safnsins)
- Leonardo da Vinci (t.d. Madonna með nellekuna frá
1473)
- Sandro Botticelli (t.d. Grátið yfir Jesú frá 1490)
- Domenico Ghirlandaio
- Raffael (t.d. Fjölskyldan úr húsi Canigiani frá 1505,
Madonna Tempi frá 1507)
- Tizian (t.d. Þyrnikóróna Krists frá 1570)
- Jacopo Tintoretto (t.d. Vúlkanus kemur að Venus og Mars
frá 1550)
- Guido Reni (t.d. Himnaför Maríu frá 1631/42)
Franskir
málarar frá 17. og 18. öld
- Nicolas Poussin (t.d. Mídas og Bakkus frá 1627)
- Claude Lorrain (t.d. Höfn við sólarupprás frá 1674)
- Nicolas Lancret (t.d. Fuglabúrið frá 1735)
- Jean Siméon Chardin (t.d. Að pússa rófur frá 1740)
- François Boucher (t.d. Madame de Pompadour frá
1756)
Spænskir
málarar frá 16. og 17. öld
- El Greco (t.d. Jesús afklæddur frá 1595)
- De la Cruz (t.d. Isabella Clara Eugenia frá 1599)
- Diego Velazquez (t.d. Ungur spænskur aðalsmaður frá
1625)
- Jusepe de Ribera (t.d. Heilagur Bartholomeus frá
1635)
- Murillo (t.d. Drengir að kasta teningum frá 1670)
Heimildir
Wikimedia Commons er með
margmiðlunarefni sem tengist
- Fyrirmynd greinarinnar var „Alte Pinakothek“ á þýsku
útgáfu Wikipedia. Sótt janúar 2010.